Interakcje ziół z lekami - tabela

Leki roślinne z dnia na dzień zyskują popularność i sprzedaje się ich coraz więcej. Według badań CBOS ponad połowa Polaków przy lżejszych dolegliwościach leczy się domowymi sposobami, w tym ziołami i co najważniejsze metody te są skuteczne. Zioła i przetwory ziołowe wspomagają działanie leków, a także z powodzeniem mogą zastąpić leki syntetyczne, ale czy zawsze tak jest?

“Ziołowe” to nie znaczy “nieszkodliwe”

Rośliny lecznicze (nawet te określane mianem słabo działających) zawierają substancje aktywne, których efekt terapeutyczny nie zawsze ujawnia się natychmiast. Oznacza to, że przy dłuższym stosowaniu mogą wywoływać niepożądane reakcje.
- mogą osłabiać lub wzmacniać działanie leków,
- mogą poważnie osłabić metabolizm,
- mogą doprowadzić do zmniejszenia lub zwiększenia krzepliwości krwi,
- mogą zaburzyć pracę układu odpornościowego
- mogą zakłócać pracę serca…

Tylko nieliczna grupa ziół doczekała się kompleksowych badań. Należą do nich gatunki przedstawione w tabeli:

Surowiec roślinny	Leki stosowane w komedykacji	Wynik interakcji
Aloes *(Aloe barbadenis)*	Digoksyna (DIGOXIN) Furosemid (FUROSEMIDUM) Hydrochlorotiazyd (HYDROCHLOROTHIAZIDUM) Metylodigogsyna (BEMECOR) Predonizolon (ENCORTON) Werapamil (ISOPTIN STAVERAN)	Wzrasta wydalanie potasu, co zwiększa ryzyko działań niepożądanych.
Czosnek *(Allium sativum)*	Acenokumarol (ACENOKUMAROL)	Zwiększone działanie przeciwzakrzepowe. Zwiększone ryzyko wystąpienia krwawień. Wzrost INR (International Normalized Ratio).
	Paracetamol (APAP, CODIPAR)	Zmiana działania leku. Wzrost ryzyka uszkodzenia wątroby.
	Sankwinar (INVIRASE)	Obniża stężenie i działanie leku.
Dziurawiec *(Hypericum perforatum)*	Acenokumarol (ACENOCUMAROL) Warfaryna (WARFARIN)	Zmniejszenie działania przeciwzakrzepowego leku.
	Amitryptylina (AMITRYPTYLINUM) Cyklosporyna (SANDIMMUN) Digoksyna (DIGOXIN) Indinavir (CRIXIVAN) Sankwinar (INVIRASE) Teofilina (THEOPHYLLINUM)	Obniża stężenia i działania leku
	Barbiturany np. Fenobarbital (LUMINALUM)	Nasilone działanie leku. Zwiększone ryzyko działań niepożądanych.
	Fluoksetyna (PROZAC, FLUOXENTYNA)	Ryzyko wystąpienia zespołu serotoninowego.
	Hormony m.ib. estradiol, etynyloestadriol, progesteron, medroksyprogestero	Zmniejszenie działania leku.
	Piroksykam (PIROXICAM) Tetracykliny (TETRACYCLINUM)	Wzrost fotowrażliwości.
Głóg dwuszyjkowy *(Crataegus laevigata)*	Amiodaron Digoksyna Lidokaina Propafenon Wermapil	Możliwe działanie synergistyczne. Wzmaga działanie leku, zwiększając ryzyko działań niepożądanych
	Amlodipina Benazepril Enalapryl Kaptopryl Lizynopryl Werepamil	Możliwe działanie synergistyczne. Może powodować nadmierne obniżenia ciśnienia krwi.
	Digoksyna, Metylodigoksyna	Wzmaga działanie leku zwiększając ryzyko działań niepożądanych.
Grejpfrut (sok)	Inhibitory kanału wapniowego	Nasilenie działania leków.
Hakorośl rozesłana *(Harpagophyti procumbens)*	Leki antyarytmiczne Leki hipotensyjne	Nieznaczne nasilenie działania.
	Warfaryna	Plamica
Imbir lekarski *(Zingiber officinal)*	Doustne leki przeciwzakrzepowe, Leki przeciwagregacyjne	Hamowanie syntezy tromboksanu
Jeżówka purpurowa *(Echinacea purpurea)*	Amiodaron Halotan Steroidy anaboliczne	Wzrost hepatotoksyczności.
	Budezonid, Triamcynolon Deksametazon Fludrokortyzon Hydrokortyzon, Metotreksat Metylprenidazol	Zioło ma działanie immunostymulujące może wchodzić w niekorzystne interakcje z lekami o działaniu immunosupresyjnym.
Kozłek lekarski *(Valeriana officinalis)*	Alprazolam (XANAX) Buspiron Diazepam (RELANIUM) Fenobarbita Zolpidem	Wzmaga działanie leku zwiększając ryzyko działań niepożądanych.
	Leki przeciwbólowe, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne , leki znieczulające miejscowo	Wzmożone uspokajające działanie zioła. Zwiększone ryzyko działań niepożądanych.
Lukrecja gładka *(Glycyrrhiza* L.)**	Glikozydy nasercowe Inhibitory MAO Leki moczopędne Środki antykoncepcyjne	Zmniejszenie aktywności.. Nasilenie działania. Nadciśnienie, obrzęki, hipokalemia.
Lulecznica kraińska *(Scopolia carniolica)*	Amantadyna (AMANTIX) Amitryptilina (AMITRYPTYLINUM) Chinidyna (CHINIDINUM)	Wzmaga działanie leku. Zwiększone ryzyko działań niepożądanych.
Miłek wiosenny *(Adonis vernalis)*	Beklometazon (BECLAZONE) Chinidyna (CHINIDINUM) Furosemid (FUROSEMIDUM) Hydrochlorotiazyd (HYDROCHLOROTHIAZIDUM) Predonizolon (ENCORTON)	Wzmaga działanie leku. Zwiększone ryzyko działań niepożądanych.
Miłorząb japoński *(Ginko biloba)*	Acenokumarol (ACENOKUMAROL) Kwas acetylosalicylowy (ASPIRIN) Tokoferol (VITAMINUM E) Warfaryna (WARFARIN)	Hamuje płytkowy czynnik krzepnięcia. Spontaniczne krwawienia. Wzrost INR.
	Diklofenak (VOLTAREN) Ibuprofen (IBUPROFEN) Ketoprofen (KETOPROFEN) Fenelyzyna (NARDIL) Moklobemid (MOCLOXIL, AURORIX) Tranylcypromina (PARNATE)	Jednoczesne stosowanie przez długi czas leku I suplementu nasila działanie drażniące błony śluzowej żołądka, może być przyczyną krwawienia z przewodu pokarmowego.
	Niesteroidowe leki przeciwzapalne Paracetamol Leki moczopędne	Nasilenie działania.
Ma Huang Przęśl chińska *(Ephedra sinica)*	Beklometazon (BECLAZONE) Prednizolen (ENCORTON)	Przyspiesza eliminację i zmniejsza skuteczność leków.
	Digoksyna (DIGOXIN) Metylodugogsyna (BEMECOR)	Wpływa na rytm serca. Zwiększone ryzyko zaburzeń rytmu serca.
	Fenelzyna (NARDIL) Moklobemid (MOCLOXIL, AURORIX) Tancylcypromina (PARNATE)	Wpływa na rytm serca. Zwiększone ryzyko zaburzeń rytmu serca.
Naparstnica purpurowa *(Digitalis purpurea)*	Chinidyna (CHINIDINUM) Digoksyna (DIGOXIN) Ksantany np. teofilina (THEOPHYLLINUM) Metylodigogsyna (BEMECOR) Mirylon (CORTROPE) Pseudoefedryna (ACTIFED)	Możliwe działanie synergistyczne. Wzmaga działanie leku. Zwiększone ryzyko działań niepożądanych.
Pieprz metystynowy *(Piper methysticum)* Kava Kava	Alprazolam (XANAX) Diazaepam (RELANIUM) Fenobarbital (LUMINALUM) Nitrazepam (NITRAZEPAM) Zolpidem(ZOLDEN)	Potęguje działanie leku.
	Amitrypilina (AMITRYPTYLINUM) Cytalopram (AUREX) Dezyprymina (PETETYL) Doksepina (DOXEPIN) Fluoksetyna (FLUOXETYNA) Klomipramina (ANAFRANIL)	Potęguje działanie leku. Zwiększone ryzyko działań niepożądanych.
	Etanol	Zaostrzenie choroby Parkinsona.
Pokrzywa zwyczajna *(Urtica dioica)*	Allopurynol (MILURIT)	Może wzmagać działanie leku.
Pokrzyk wilcza jagoda *(Atropa belladona)*	Amantadyna (AMANTIX) Amitryptilina (AMITRYPTYLINUM) Atropina (BELLAPAN) Chinidyna (CHINIDINUM) Trójcykliczne środki przeciwdepresyjne	Leki wzmagają toksyczne działanie ziół. Wzmożone działanie cholinolityczne.
Prawoślaz (korzeń) + inne surowce śluzowe	Leki rozpuszczane w wodzie	Opóźnienie wchłaniania leków.
Rabarbar lekarski/ Rzewień dłoniasty *(Rheum palmatum)*	Digoksyna (DIGOXIN) Metylodigogsyna (BEMECOR)	Zwiększenie wydalania potasu, co powoduje jego groźny niedobór.
Rauwolfia *(Rauwolfia serpentya)*	Barbiturany np. Fenobarbital (LUMINALUM) Digoksyna (DIGOXIN) Metylodigogsyna (BEMECOR) Lewodopa (MADOPAR)	Zmniejszenie skuteczności leków. Obniża ciśnienie krwi.
Rumianek pospolity (Matricaria chamomilla)	Buspiron (SPAMILAN) Doksepina (DOXEPIN) Fenobarbital (LUMINALUM) Zolpidem (ZOLDEM)	Potęguje działanie leku, co zwiększa ryzyko działań niepożądanych.
Szakłak pospolity *(Rhamnus cathartica)*	Bekolometazon (BECLAZONE) Digoksyna (DIGOXIN) Furosemid (FUROSEMIDUM) Hydrochlorotiazyd Lukrecja Metylodigogsyna (BEMECOR) Prednizolon (ENCORTON)	Wzrasta wydalanie potasu, co zwiększa ryzyko działań niepożądanych.
Squill *(Drimia maritime)*	ALAX (preparat złożony) Beklometazon (BECLAZONE) Chinidyna (CHINIDINUM) Furosemid (FUROSEMIDUM) Hydrochlorotiazyd (HYDROCHLOROTHIAZIDUM) Predonizolon (ENCORTON) Salbutamol (SALBUTAMOL) Teofilina (THEOPHYLLINUM)	Wzmaga działanie leku. Zwiększone ryzyko działań niepożądanych.
Żarnowiec miotlasty *(Cytisus scoparius)*	Fenelzyna (NARDIL) Moklobemid (MOCLOXIL, AURORIX) Tancylcypromina (PARNATE)	Ryzyko nagłych zmian ciśnienia krwi.
Żeń- szeń *(Panax ginseng)*	Acenokumarol (ACENOCUMAROL) Warfaryna (WARFARIN)	Zwiększone działanie przeciwzakrzepowe. Zwiększone ryzyko krwawień.
	Akarboza (GLUCOBAY) Insulina Metformina (MEFRIN)	Może wzmagać działanie leku, nasilając hipoglikemię (obniżenie poziomu cukru we krwi.
	Amlodipina (AMLOZEK) Diltiazem (DILOCARD) Enalapryl (ENARENAL) Kaptopryl (CAPTOPRIL)	Może wpływać na ciśnienie krwi I niwelować działanie leku.
	Fenelzyna (NARDIL) Moklobemid (MOCLOXIL, AURORIX) Tancylcypromina (PARNATE)	Może nasilać działanie leku, powodować bóle głowy, pobudzenie.

tab.1 Interakcje ziół z lekami.

Zobacz PDF

Pamiętajmy!

Pacjent powinien poinformować lekarza lub fitoterapeutę o zażywaniu określonych ziół. Ułatwi to postawienie trafnej diagnozy i ułożenie prawidłowego planu leczenia. Bardzo ostrożnie leki roślinne powinni stosować alergicy.

Podobnie jak leki syntetyczne, surowce zielarskie należy stosować zgodnie ze wskazaniami. Niestety do tej pory powstało niewiele badań na temat interakcji między lekami syntetycznymi a ziołowymi. Z tego względu warto zapoznać się z przeciwwskazaniami i możliwymi działaniami niepożądanymi. Życzę Wam tylko udanych interacji!

Autor: Lidia Pol

Źródła:
Lamer-Zarawska E., Kowal-Gierczak B., Niedworek J. (2014) Fitoterapia i leki roślinne, Warszawa, PZWL
Centrum Dietetyki Klinicznej, Interakcje zioło - lek, dostęp: 20.11.2019, https://www.biziel.umk.pl/assets/files/Interakcje_lek_ziola.pdf

Zobacz także:

2021-04-30 Najważniejsze tradycyjne systemy leczenia ziołami

Na samym początku warto wspomnieć, że wszystkie starożytne zapiski i inne źródła zawierają zarówno sporo faktów jak i mitów dotyczących uzdrawiania ciała ludzkiego. Stosowanie preparatów roślinnych i leków ziołowych nie jest polecane osobom, które nie poprzedziły rozpoczęcia kuracji wizytą u specjalisty (lekarza praktykującego ziołolecznictwo). Rośliny lecznicze, tak jak i leki medycyny współczesnej...

czytaj dalej

2020-09-11 Terranova Life Drink - mieszanka intensywnie odżywiająca

Filozofia marki Terranova opiera się o holistyczne podejście do odżywiania. Składniki roślinne dobierane są tak, aby razem mogły działać wydajniej (efekt synergii). Eksperci z Terranovy tworzą wyjątkowe, zaawansowane naukowo i technologicznie preparaty odżywcze, zgodne z wyznawanymi przez firmę etycznymi zasadami... „Niech pożywienie będzie lekarstwem, a lekarstwo pożywieniem.” (Hipokrates)

czytaj dalej

2020-10-17 Odwar, napar, czy macerat? - techniki sporządzania ziół

Chcesz zacząć stosować zioła dla własnego zdrowia, ale nie do końca wiesz jak odróżnić odwar od naparu? Zapoznaj się z podstawowymi technikami ich przyrządzania. Jak powinien wyglądać napar? Z jakich ziół nie powinno się robić odwaru? Czy maceracja odbywa się tylko w wodzie? Czy sposoby przygotowania ziół można łączyć ze sobą? Jeśli interesują cię odpowiedzi na te pytania, koniecznie zapoznaj się z tym wpisem.

czytaj dalej