Różeniec górski – właściwości złotego korzenia

Różeniec górski Rhodiola rosea znany jest także jako złoty korzeń, arktyczny korzeń, czy korona królewska. Roślina ta wywodzi się z arktycznych rejonów Europy i Azji, gdzie występuje na dużych wysokościach i jest w stanie adaptować się (przystosowywać się) do trudnych warunków swojego siedliska. Rhodiolę z powodzeniem znaleźć można nad potokami górskimi, chętnie wyrasta wśród skał i kamieni w otoczeniu niezbyt wysokich traw. Tworzy bujne i zwarte kępy, przytwierdzone do gleby mocnym systemem korzeniowym.

Korzeń różeńca górskiego - skład

Wspomniany właśnie korzeń różeńca to cenny surowiec kosmetyczny i farmaceutyczny. To właśnie ta część rośliny posiada prawdziwe bogactwo substancji czynnych takich jak: flawonoidy, glikozydy, fenolokwasy, organiczne kwasy, w tym kwas szczawiowy, jabłkowy, cytrynowy i bursztynowy; garbniki, woski, cukry czy tłuszcze. Wykazano również obecność związków rozyny, rozaryny czy sylidrozydu.

Historia stosowania różeńca górskiego

Przez stulecia różeniec górski stosowany był w tradycyjnej medycynie ludów Rosji, Skandynawii i innych krajów około syberyjskich. W latach 1748 a 1961 w literaturze naukowej m.in. Szwecji, Norwegii, Francji, Niemiec, Związku Radzieckiego i Islandii pojawiały się wzmianki o leczniczym zastosowaniu tej rośliny. Według zapisków z tego okresu różeniec górski stosowano w celu zwiększenia:

• wytrzymałości fizycznej,
• wydajności pracy,
• długowieczności,
• odporności na choroby wysokościowe
  oraz w leczeniu:
• zmęczenia,
• depresji,
• niedokrwistości,
• impotencji,
• dolegliwości żołądkowo-jelitowych,
• zakażeń i zaburzeń układu nerwowego.

W gruzińskich wioskach znajdujących się na terenach górskich do dnia dzisiejszego pary młode obdarowuje się bukietem sporządzonym z korzeni różeńca, aby zwiększyć płodność i zapewnić narodziny zdrowych dzieci.
W Azji Środkowej herbata z Rhodiola rosea była najskuteczniejszym sposobem leczenia przeziębienia i grypy podczas ciężkich zim azjatyckich. Mongolscy lekarze przepisali go w przypadku gruźlicy, a nawet raka.

Przez stulecia cenna wiedza na temat tej niezwykłej rośliny przekazywana była tylko wśród członków rodziny z pokolenia na pokolenie, gdzie informacje na temat miejsca zbioru „złotego korzenia” i metod ekstrakcji były odpowiednio pielęgnowane i strzeżone.

Syberyjczycy potajemnie transportowali zioło starożytnymi szlakami do Kaukaskich Gór, gdzie handlowano nimi w zamian za np. gruzińskie wina, owoce, czosnek czy miód, zaś chińscy cesarze wysłali wyprawy na Syberię, aby pozyskać surowiec i wykorzystać go później w medycynie.

Adaptogen z arktycznych gór

Tradycyjne zastosowanie różeńca górskiego jako środka wzmacniającego w medycynie syberyjskiej i rosyjskiej stymulowało szeroko rozpowszechnione badania prowadzące do identyfikacji różeńca jako adaptogenu. Cechy adaptogenu to m.in.: wytwarzanie niespecyficznej odpowiedzi w organizmie, to znaczy zwiększenie siły oporności na wiele czynników stresujących, w tym na czynniki fizyczne, chemiczne lub biologiczne; normalizujący wpływ na fizjologię, niezależnie od kierunku zmian w stosunku do norm fizjologicznych wywołanych przez stresor czy niezdolność do wpływania na normalne funkcje organizmu w stopniu większym niż wymagany do uzyskania niespecyficznej odporności.

Jak działa różeniec górski?

W ubiegłym wieku pod koniec lat 60-tych radzieccy uczeni pochylili się nad tą niezwykłą rośliną i potwierdzili zapiski sporządzone przez pradawnych mieszkańców obszaru syberyjskiego. Opublikowano blisko 200 rezultatów badań, gdzie izolowano liczne związki czynne występujące w różeńcu i poddawano je testom. Wyniki mówiły same za siebie – w istocie różeniec górski wspomaga zdrowie i działa witalizująco. Badania przy udziale hodowli komórkowych, zarówno zwierzęcych jak i ludzkich, ujawniły działanie:

• przeciw zmęczeniowe,
• antystresowe,
• ochronne przed szkodliwym działaniem niedoboru tlenu,
• przeciwnowotworowe,
• przeciwutleniające,
• wzmacniające odporność i stymulujące seksualnie.

Innymi słowy, potwierdziły wszystko to o czym od dawna wiedzieli nasi przodkowie stosujący różeniec górski w medycynie tradycyjnej.

Kiedy przyjmować preparaty z różeńcem górskim?

Surowce z tej rośliny należy przyjmować na początku dnia, ponieważ może to zakłócać sen lub wywoływać tzw. żywe sny (nie koszmary senne) w ciągu pierwszych kilku tygodni.
Spożywanie preparatów z różeńca górskiego niesie ze sobą bardzo niewiele skutków ubocznych. Przede wszystkim należy zachować ostrożność w przypadku wystąpienia reakcji alergicznych na substancje zawarte w różeńcu. Odradza się stosowania kobietom w ciąży i matkom karmiącym, a także dzieciom poniżej 12 roku życia. Większość użytkowników uważa, że poprawia ich nastrój, poziom energii i jasność umysłu. Niektóre osoby, zwłaszcza te, które mają tendencję do niepokoju, mogą czuć się nadmiernie pobudzone lub roztrzęsione. W takim przypadku należy rozpocząć stosowanie od mniejszej dawki z bardzo stopniowym wzrostem.

Przeciwwskazania

Jest przeciwwskazany w stanach wzbudzonych. Ponieważ Rhodiola rosea ma działanie przeciwdepresyjne aktywujące, nie należy go stosować u osób z chorobą afektywną dwubiegunową, które są podatne na manię, dlatego przy mieszance różeniec górski i antydepresanty należy zachować szczególną ostrożność i najlepiej zasięgnąć porady lekarza. Różeniec górski i kawa to również niezbyt dobre połączenie, gdyż oba te surowce mają właściwości pobudzające i stosowane razem mogą wywołać rozdrażnienie szczególnie u osób z tendencją do nadpobudliwości.

Jak stosować różeniec górski?

Różeniec górski najlepiej stosować na czczo lub między posiłkami. Nie należy przyjmować preparatów z R. rosea tuż przed pójściem spać. Jest to ziele coraz powszechniej dostępne w aptekach i punktach zielarskich, gdzie sprzedawane jest głównie w formie sproszkowanego korzenia. Różeniec górski dla sportowców i osób aktywnych sprawdzi się idealnie w postaci wygodnych kapsułek, należy jednak pamiętać, aby zażywać preparat ściśle według zaleceń producenta bądź lekarza.

W naszym sklepie dostępne są naturalne preparaty z różeńcem górskim, które wyróżaniają się czystym składem i standaryzowanym ekstraktem z korzenia tej wszechstronnej rośliny Zapraszamy!

Źródła:

Brown, R. P., Gerbarg, P. L., & Ramazanov, Z. (2002). Rhodiola rosea. A phytomedicinal overview. HerbalGram, 56, 40-52.
Kelly, G. S. (2001). Rhodiola rosea: a possible plant adaptogen. Alternative medicine review, 6(3), 293-293.
Panossian, A., Wikman, G., & Sarris, J. (2010). Rosenroot (Rhodiola rosea): traditional use, chemical composition, pharmacology and clinical efficacy. Phytomedicine, 17(7), 481-493.
De Bock, K., Eijnde, B. O., Ramaekers, M., & Hespel, P. (2004). Acute Rhodiola rosea intake can improve endurance exercise performance. International journal of sport nutrition and exercise metabolism, 14(3), 298-307.

Photos: freenatureimages.eu, pixabay.com